DE ONTWIKKELING VAN EEN EMBRYO
[ Week 4 ] [ Week 6 ][ Week 8 ] [ Week 10 ]
[ Week 12 ] [ Week 14 ]
[ Week 16 ] [ Week 18 ]
[ Week 20 ] [ Week 22 ]
Week 4
Week 6
7 Weken
Hoe je zelf verandert: Heb je al trek in 'vreemde' dingen? Of heb je last van extreme ochtendmisselijkheid? Gezonde voeding is met name nu belangrijk omdat in deze eerste weken de vitale organen ontwikkeld worden.
8 Weken
Week 9
Lengte: al drie centimeter
Hoe je leven beïnvloed wordt: Had jij rimpels op jouw huid, dan kunnen deze nu vervagen doordat je gezicht iets dikker wordt. Beweeg wat meer, loop elke dag een stukje of ga lekker zwemmen.
Week 10
Wat verandert er bij jou: Misschien is het nog niet echt te zien van de buitenkant dat je zwanger bent. Maar van binnen gebeurt er van alles. Je hart, longen en nieren beginnen harder te werken, en je borsten kunnen al groter en gevoeliger zijn. Blijf goed opletten wat je eet, je kunt altijd advies vragen wat je het beste kunt laten staan (zoals brie) en niet laten staan (zoals spinazie, omdat dat vol ijzer zit) Misschien is het ook handig om te vragen of je evt. extra vitamine of ijzer moet nemen (je kunt speciaal voor de zwangeren vrouw een multivitamine krijgen bij de drogist)
Week 11
Week 12
De oogleden hebben zich gevormd en bedekken het ganse oog. De ogen sluiten zich en zullen pas in de zevende maand terug opengaan.
Je baby is nu zowat 6 cm groot en weegt 20 gram.
Week 13
Je baby is nu 7,5 cm groot en weegt een 28 gram.
Wat gebeurt er bij jou Rond deze tijd kun je ook striae krijgen, je kunt jezelf nog zo goed insmeren maar striae is blijvend en is er weinig aan te doen. Hou gewoon in je achterhoofd dat het minder zichtbaar zal zijn na de zwangerschap.
Sommige zwangeren onder ons krijgen nu een mooie zwangerschapslijn (de linea nigra), eerst roodachtig, later verkleurt het, en zal na de zwangerschap verdwijnen het kan zijn dat deze streep zelfs 10 maanden na de zwangerschap vaag zichtbaar blijft.
Week 14
Wat gebeurt er bij jou: Misschien ben je af en toe wat duizelig, dit komt omdat jouw hart sneller klopt om aan de grotere vraag van bloed te voldoen. Ben je veel duizelig en moe, laat dan je bloed een controleren, misschien heb je iets last van bloedarmoede. De verloskundige kan dit eenvoudig door een vingerprikje vaststellen. De duizeligheid kan ook veroorzaakt worden door lage bloeddruk. Heb je normaal nogal last van een verhoogde bloeddruk, dan zul je zien dat in de middelste drie maanden jouw bloeddruk vaak wat stabieler is, om aan het eind van de zwangerschap weer wat hoger te worden. Deze periode is toch al de periode van genieten, de middelste drie maanden. De meeste kwaaltjes van het begin zijn verdwenen, en jouw zwangerschap is nog niet zo zwaar dat je last hebt van kwaaltjes waar je aan het eind van de zwangerschap last van hebt.
Week 15
Wat gebeurt er bij jou Het is goed nieuws om te horen dat je nu officieel in je tweede trimester zit. Het betekent niet alleen dat de kans op een miskraam zeer klein is, maar ook zal de ochtendmisselijkheid (misschien) niet meer aanwezig zijn. Ook zal nu jouw energie terugkomen, doordat je je een stuk fitter zult voelen vooral als je in de begin fase erg misselijk bent geweest.
Week 16
Week 17
Week 18
Wat gebeurt er bij jou: Terwijl jij meer gewichtstoename krijgt, en jouw baarmoeder groeit kun je bandenpijn krijgen.
Week 19
Je baby is nu ongeveer 22 cm en weegt ongeveer 250 gram. Bij jouw kindje beginnen nu stompjes te vormen voor wat later de volwassen tanden gaan worden. Deze groeien achter de melktanden. Je kind drinkt nu elke dag een flinke hoeveelheid vruchtwater. Wel 12 ml vruchtwater per 24 uur. Dit vruchtwater plast je kindje ook weer uit in het vruchtwater. Per etmaal produceert je kindje 15 tot 17 ml urine. Dit klinkt misschien een beetje vies, maar het vruchtwater wordt constant ververst, en de vieze afvalstoffen die zweet jij weer uit. Tegelijkertijd beginnen de darmen sappen te produceren waardoor je kindje de vloeistof gemakkelijker verwerkt. Zijn nieren filteren het vruchtwater en de baby plast het vervolgens weer uit. Het is ook van groot belang dat jij voldoende drinkt. Dit kan je doen in de vorm van water en vruchtensappen. Veel drinken zorgt ervoor dat jij ook al je afvalstoffen weer kwijtraakt, en ook voorkomt het dat je slecht na de wc kan, waar veel zwangere vrouwen last van hebben.
Week 20
Week 21
Week 22
Week 23
Het embryo van 4 weken ziet er zo uit. Dit embryo bezit de eerste aanleg van de organen zoals lever, nieren en darmen. De ontwikkeling van de wervelkolom is al te zien. Het hart in aanleg (de rode uitstulping links) klopt al vanaf de 21e dag. De moeder is dan een week overtijd.
Het ongeboren kind ontwikkelt zich van boven naar beneden. De hersenen eerst en de benen en tenen het laatst. Het heeft nog geen botten alleen kraakbeen. In deze week zijn de hartjes niet groter dan een graankorreltje, het klopt 140 - 150 keer per minuut. De embryo's kunnen zich uitstrekken tot ongeveer 6mm. Op dit moment zien ze er meer uit als een dikkopje dan als een klein mensje, kleine springbonen. Belangrijke organen, inclusief nieren en het hart worden ontwikkeld en de zenuwbanen, die de hersenen met het ruggenmerg verbinden worden gesloten. Het kind heeft al een mond met lippen en het begin van de tong. De voeten ontwikkelen zich. De vingers en tenen zijn nog niet gescheiden. Langzaam ontwikkelen zich reuk en smaak.
De cellen zijn razendsnel aan het delen terwijl de embryo vorm krijgen. Aan het einde van deze week is de embryo ongeveer zo groot als een kleine boon. Het hoofd van de embryo is in verhouding te groot, 2 donkere plekken geven aan waar de ogen komen. De handen en voeten lijken meer op zwempootjes, de vingertjes zijn in een beginstadium. De hartjes zijn verdeeld in rechter en linker kamer en kloppen ongeveer 150 keer per minuut, ongeveer twee keer zo snel als het hart van een volwassene. De hypofyse wordt aangelegd.
Na 8 weken spreken we van foetus omdat alle organen in beginsel aanwezig zijn. De foetus is nu zo'n 2,5 cm lang. Zenuwbanen hebben zich gevormd. Iedere minuut ontstaan er zo'n 100.000 nieuwe zenuwcellen. Aan het hoofd zijn oortjes ontstaan. De vingers en tenen zijn helemaal gevormd. Vanaf de 8e week worden de eerste beencellen gevormd. Het kind kan armen en benen bewegen. Ook zijn gelaatstrekken te herkennen.
Een mijlpaal: je baby begint zich te bewegen! Met kleine rukjes komen de armpjes en beentjes een stukje van hun plaats. Jammer genoeg merk jij er zelf nog niets van.
Gewicht: twee gram.
Het lichaam en de ledematen van je baby krijgen steeds meer vorm. Dat komt doordat deze week gewrichten ontstaan. Je baby krijgt schouders, ellebogen, knieën en heupen. Rond deze week verliest de embryo ook zijn staart, en zenuwen beginnen nu te functioneren. De oogleden zijn nu geheel ontwikkeld, en de vingers en tenen verliezen nu hun zwemvliesvorm. Jouw kleintjes beginnen er nu echt menselijk uit te zien. Handen en ledematen groeien nu het snelst.
De vingers en tenen van je baby zijn al goed te zien, de enkels en polsen zijn gevormd en zijn oortjes hebben zich verder verfijnd. Verder krijgt je baby al wat haar op zijn hoofdje.
De placenta begint zich klaar te maken, door een grote hoeveelheid van het hormoon progesteron af te scheiden, om in de 14de week de rol van de dooierzak over te nemen.
Je baby is nu 4,5 cm groot en weegt zo ongeveer 5 gram.
Ongeveer nu kunnen ze slikken, en schoppen, en laten we niet vergeten dat elke dag ze weer een stuk verder zijn in hun ontwikkelingen. Nagels en haar begint nu ook te groeien. De vitale organen zoals de longen, nieren, lever en hersenen enz. zijn nu volledig ontwikkeld. Nu moeten ze alleen nog verder te groeien tot de tijd dat de baby geboren kan worden. Daarom is er na deze week, nog maar weinig kans dat je baby een of andere afwijking ontwikkelt. Hun kleine hart pompt het bloed door heel het lichaam. Het hoofdje van beide babies is half de lengte van het gehele lichaam, als je deze week een echo laat maken zul je heel duidelijk de ruggengraat kunnen zien.
Het gezicht is helemaal gevormd. Ook de spieren ontwikkelen zich. Je ziet de placenta. Om het kind heen zitten de vruchtvliezen gevuld met vruchtwater dat het kind tegen stoten beschermd.
Je baby is nu 5,5 cm groot en weegt 10 gram.
Je baby is zijn spieren al volop aan het trainen, hij beweegt heel veel en trekt rare gezichten. Deze week komen er ook nageltjes, een reukorgaan en een gehoororgaan bij. Aan de zijkant van het hoofdje zijn vaag twee oorschelpen te zien, wat het gezichtje meer gezichtje maakt. Je baby tilt zijn hoofd nu iets op. Tot nu toe zat het nog over zijn lichaam gebogen.
De darmen zaten tot deze week deels nog in de navelstreng. Deze week trekken ze zich terug in de buikholte van de foetus.
Vanaf nu is het ook mogelijk om met behulp van een doptone, het hartje te horen kloppen.
De eerste drie spannende maanden zijn voorbij, de kans dat er nu nog iets fout gaat, is een heel stuk kleiner geworden, je kan nu met een gerust hart aan iedereen vertellen dat je zwanger bent, als je dat al niet hebt gedaan. Ook al is het grootse gevaar al geweest, moet je toch uitkijken voor syfilis, rode hond en een paar zeldzame tropische ziekten. Jouw lichaam is inmiddels ook gewend aan de grote hoeveelheid hormonen en het kleintje in jouw buik. De nek van je baby is ontwikkeld en zijn hoofd kan vrij bewegen. Zijn gezicht is gevormd, compleet met neus, mond en oren. De benen beginnen ook wat langer te groeien. Eind deze week is je kindje helemaal gevormd. De rest van de tijd in je buik, dient om je baby te laten groeien totdat hij rijp genoeg is om je baarmoeder te verlaten en erbuiten te overleven.
Je baby is nu ongeveer 8.5 cm en weegt ongeveer 60 gram.
In deze periode beginnen de zwangerschapskwaaltjes af te nemen. In middelste drie maanden zal je vaak het minste last hebben van kwaaltjes door je zwangerschap. Je begint misschien ook al een beetje een buikje te krijgen. De tastzin, het eerste zintuig van je kindje begint al te werken. Je baby krijgt al wat haargroei (Lanugo), het heeft al hoofdhaar en wenkbrauwen. En ze hebben een snor en haren op het voorhoofd, de buik en de handen. De haren blijven tot ongeveer de 37ste week.
Waarschijnlijk houden ze het huidsmeer, dat door de talgkliertjes wordt aangemaakt, op zijn plek. De huidsmeer is een beschermlaagje, dat jouw kleintjes beschermt tegen het effect van het vruchtwater en tegen infecties.
Rond de 4de maand zullen de haren in de wenkbrauwen en hoofd gekleurd worden door speciale pigmentcellen. De Lanugo verdwijnt voordat ze geboren worden.
De verloskundige kan het hartje al horen. De hartslag is ongeveer twee keer zo snel als dat van ons, tussen de 120 en 150 slagen per minuut. De hersenen sturen al echt de spieren aan, waardoor de armen buigen bij de elleboog en pols. Jouw kindje is zelfs al in staat het duimpje los van de andere vingertjes te bewegen. De tastzenuwen zorgen ervoor dat de baby zijn eigen lichaampje kan voelen, maar ook bijvoorbeeld de navelstreng kan vastpakken. Ook kan het uit een reflex dat de baby op zijn duimpje zuigt. De baby drinkt al van het vruchtwater, en de nieren werken waardoor je baby ook al een beetje plast. De oortjes zitten al netjes op zijn plaats aan de zijkanten van het hoofdje. Het hoofdje groeit minder hard dan de rest van het lichaampje, en komt hierdoor wat meer in verhouding tot de rest.
Door al dat gespartel in het vruchtwater worden de spieren van je baby steeds krachtiger. Je baby is nu ongeveer 11 cm en weegt ongeveer 90 gram. Je baby groeit hard door. Je baby stopt al de energie in het groter en sterker worden. Het hoofdhaar wordt dikker. En je kindje heeft nu ook al wimpers. De drie botjes in het middenoor worden hard, en waarschijnlijk kan je kindje nu horen. Je moet alleen begrijpen dat het gehoorcentrum in hun hersenen waarmee ze geluiden kunnen horen, nog niet volledig ontwikkeld is. Maar ze kunnen wel waarschijnlijk jouw maag horen knorren, je hart kloppen, en je stem en misschien ook wel geluiden van buitenaf. Als je het nog niet deed, zing zo nu en dan voor ze. De gezichtzenuwen beginnen ook te werken, en je kindje opent en sluit het mondje, fronst, wenkbrauwen worden opgetrokken. Je kindje kan dus gekke bekken trekken. Ook wordt er een begin gemaakt met de zuig en zoek reflexen. En ook kan de baby het hoofdje al heen en weer bewegen.
Vanaf nu hoeft hij alleen nog maar te groeien en te rijpen. Dat rijpen is erg belangrijk. Je kind is in aanleg wel klaar, maar kan buiten de baarmoeder nog niet in leven blijven.
Je baby is nu ongeveer 15 cm en weegt ongeveer 120 gram.
Je kindje trappelt al met de voetjes en zwaait met de handjes. Bij je eerste zwangerschap zal je dit nog niet voelen, bij een volgende zwangerschap zal je het gevoel misschien al wel herkenen. Je baby is nu helemaal bedekt met donshaar, en dit blijft zo tot de 37ste week. Ook is jouw kindje bedenkt met huidsmeer, dit om de baby te beschermen tegen het vruchtwater, waar hij de hele tijd in ronddobbert. Dit huidsmeer wordt gevormd door de talgkliertjes. De vingertjes en teentjes krijgen nu nageltjes. Je kindje krijgt nu ook wimpers. Het hoofd begint steeds beter in verhouding te komen, hoewel het nog wel vrij groot is. Het gezichtje begint steeds menselijker te worden. De ogen en mond zijn nog wel heel groot, en de kin klein Je baby is nog helemaal bedekt met donshaar, om hem of haar warm te houden. Een arts kan misschien via een echoscopie al zien of het een jongetje of een meisje wordt. Je hebt nu ongeveer 250 ml vruchtwater. De hoeveelheid vruchtwater neemt toe tot de zevende maand, en zal dan ongeveer 800 tot 1000 ml zijn. De baby heeft nog heel veel ruimte om lekker rond te zwemmen en op deze wijzen het lichaampje te trainen, om lekker sterk te worden.
Je baby is nu ongeveer 18 cm en weegt ongeveer 150 gram. Je kindje is ongeveer zo groot als je hand en begint al meer lichaamsvet te krijgen. Je buik wordt al groter, en je kleren beginnen misschien al echt te strak te zitten. Je kindje kan nu ook geluiden van buitenaf opvangen en hier van schrikken. Alle ledenmaten zijn nu gevormd, en de borstspieren beginnen al bewegingen te maken alsof je kindje ademt. Je kindje beweegt flink in de rondte om zijn lichaampje sterker te maken.
Je baby is nu ongeveer 20 cm en weegt ongeveer 200 gram. Je baby dobbert heerlijk rond in het vruchtwater, dit kan nog, want je baby heeft nog al de ruimte. Schopt met de beentjes en grijpt met de handjes. Veel bewegen is ook belangrijk voor de hersenen, deze leren de bewegingen te coördineren. De hersenen van je baby groeien vanaf deze week erg hard, wel 90 gram per maand. Je baby kan door de oogleden al het verschil van donker en licht onderscheiden, en heeft dus ook door wanneer jij bijvoorbeeld in de zon zit. In zijn groeiende longen worden kleine luchtzakjes gevormd. Je baby neemt als slokjes van het vruchtwater, en gaat hierdoor ook al plassen. Het drinken van vruchtwater is ook van belang om de longen te trainen. Je baby oefent nu geregeld zijn ogen, waardoor hij vaak rechtuit, maar ook bijzonder scheel kan kijken. Voor zijn voedsel en zuurstof is je baby aangewezen op de placenta en navelstreng. De placenta haalt alle nodige stoffen uit je bloed en stuurt die via de navelstreng naar je baby. Het babyhartje pompt het zuurstofrijke bloed door het babylichaam. Het zuurstofarme bloed gaat samen met alle afvalstoffen weer terug naar de placenta. Overigens heeft je baby een eigen bloedsomloop, gescheiden van die van jou. De kans bestaat dat hij zelfs een andere bloedgroep heeft.
De gewrichtsbanden en spieren rond het bekken worden het zwaarst belast, waardoor ze zich oprekken. Dit kan pijn veroorzaken, in je bekken, onderin je rug, stuitje, schaambot en het kan uitstralen naar de liezen, billen en bovenbenen. Dit kan een teken zijn dat je last hebt van bekkeninstabiliteit. Vooral vrouwen die soepel in hun spieren en gewrichten zitten, of vrouwen die een slechte conditie hebben kunnen er meer last van krijgen. Ook kun je pijn krijgen als je uit een stoel probeert op te staan "startpijn'.
Je baby is nu ongeveer 25 cm en weegt ongeveer 320 gram.
Je bent op de helft van de zwangerschap. Vanaf nu zal je buik flink gaan groeien, en zal het voor de buitenwereld ook steeds duidelijker worden dat je zwanger bent. De verloskundige kan nu al echt aan je buik voelen, hoever je ongeveer zwanger bent. Dit doet ze door te kijken hoeveel vingers je buik is onder de navel. Je baarmoeder komt nu ongeveer tot jouw navel. Je kindje is qua lengte nu ongeveer op de helft van de eigenlijke lengte dat het bij de geboorte zal hebben. Misschien heb je wat moeite met slapen, doordat jouw baby net actief wordt als jij gaat slapen. Dit komt omdat als jij veel beweegt je de kleine in slaap schommelt. Met een echo is het geslacht van jouw kindje misschien al wel vast te stellen. In het hartje bevindt zich nog een ovale opening die zich binnen drie dagen na de geboorte van je kindje sluit. Dit zorgt voor de zuurstofopnamen in het bloed. In jouw buik krijgt jouw kindje nog de zuurstof via de navelstreng.
Je baby is nu ongeveer 27 cm en weegt ongeveer 380 gram. Je bent nu aan het begin van je vijfde zwangerschapsmaand. Je baarmoeder reikt ongeveer tot 1 cm boven je navel. Je buik begint al duidelijk dikker te worden. Of jij last van zwangerschapsstrepen krijgt is erfelijk bepaald, en is niet geheel te voorkomen. De huid van de baby is niet meer doorzichtig. Er worden witte bloedlichaampjes gevormd die een belangrijke rol gaan spelen als afweer tegen ziektes en infecties. De tong is geheel gevormd. Ook is het evenwichtsorgaan in het binnenoor ontwikkeld, waardoor jouw kindje steeds beter dingen kan waarnemen. Jouw kindje merkt steeds meer, ook als jij bijvoorbeeld over jouw buik strijkt. Doe dit regelmatig, en je zult zien dat je kindje er op gaat reageren, en na een aantal weken misschien wel in jouw hand kruipt. Bij een meisje zijn nu de inwendige geslachtsorganen geheel gevormd. De benen zijn nu in verhouding met het lichaam en de bewegingen worden steeds zorgvuldiger.
Je baby is nu ongeveer 28,5 cm en weegt ongeveer 440 gram.
Je begint je baby steeds beter te voelen. En je zal waarschijnlijk merken dat de baby vaak actief is als jij net even rustig gaat liggen.
Als jij actief bent wordt de baby in jouw buik in slaap gewiegd.
Aan het eind van de vijfde maand komt er een laagje vernix over je kindjes huid. Deze vettige en witte substantie die lijkt op kwark is een mengsel van vetafscheiding van de vetklieren en huidcellen. Het beschermt de gloednieuwe, gevoelige huid van je baby tegen mogelijke schade van al dat vocht, negen maanden lang, en ook tegen de toenemende hoeveelheid urine in het vruchtwater. Het meeste is voor de geboorte weer verdwenen, maar wat over blijft, zorgt ervoor dat de tocht door het geboortekanaal wat soepeler verloopt.
Je kindje hoort al veel geluiden om zich heen, het kloppen van jouw hart, het gerommel in jouw maag, en ook jouw stem klinkt duidelijk bij je kindje door. Iets minder goed zijn de geluiden van buitenaf te horen, muziek en de stem van je partner. Dit is hetzelfde idee als dat jij onder water luistert, dan hoor jij ook niet goed. Toch neemt jouw kindje veel van de dingen op. En je zal merken dat na de geboorte jouw kindje dingen herkent. De stem van het broertje of zusje, bepaalde muziek. En het is niet voor niks dat jouw stem en hartslag straks jouw kindje rustig kan krijgen.
Je baby is nu ongeveer 30,5 cm en weegt ongeveer 500 gram.
De baby wordt steeds sterker, en misschien kan je partner de baby al wel voelen schoppen. Je kindje komt gemiddeld zon 100 gram per week aan. Een hard geluid kan je kindje echt doen opschikken. Je kindje reageert ook al op aanrakingen. Je kindje kan ook al de hik krijgen, en jij kan dit soms dan ook voelen. Het huidjes van jouw kindje is nog gerimpeld en dit zal minder worden naarmate jouw kindje molliger wordt. Op de minuscule vingertjes zijn al echte vingerafdrukken te ontdekken.